Begeleiding specialistisch

Begeleiding specialistisch is gericht op het oefenen en structureren van dagelijkse vaardigheden. Daarnaast helpt het om de opgroei- en opvoedsituatie te versterken en deze beter te laten aansluiten op de ontwikkelingsbehoefte van de jeugdige. De begeleiding kan ook gericht zijn op het (tijdelijk) overnemen van zorgtaken (respijtzorg). De begeleiding is individueel en kan thuis bij de jeugdige plaatsvinden en/of op school/locatie en/of in een pleeggezin.

Begeleiding specialistisch onderscheidt zich van begeleiding basis door de hogere kwaliteitseisen die gelden vanwege de complexiteit van de meervoudige problemen van jeugdigen.

Kaders en afspraken

Op deze vorm van hulp is de Jeugdwet van toepassing. Daarnaast geldt de lokale verordening jeugdhulp. Verder zijn er verschillende kaders en afspraken van toepassing. Bijvoorbeeld over een mogelijk beroep op de Wet langdurige zorg of de Zorgverzekeringswet, het kiezen voor zorg in natura of een persoonsgebonden budget, het woonplaatsbeginsel en verlengde jeugdhulp na de achttiende verjaardag. Deze kaders en afspraken vind je hier.

Routes en inhoud verwijzingen

Er zijn drie routes voor aanmeldingen/bepalingen/verwijzingen voor jeugdhulp zonder verblijf:

  • JGZ Almere gebruikt een aanmeldformulier dat de organisatie stuurt naar de gekozen aanbieder en naar de gemeente.
  • Gecertificeerde instellingen stellen een bepaling op die de organisatie stuurt naar de gekozen aanbieder en de jeugdige.
  • Huisartsen en medisch specialisten stellen een verwijzing op die zij sturen aan de gekozen aanbieder en de jeugdige. Begeleiding specialistisch is bij een verwijzing door een huisarts of medisch specialist alleen mogelijk na consultatie van een (gedrags)deskundige of een orthopedagoog-generalist van JGZ Almere of de betrokken gecertificeerde instelling. Hierbij onderbouwt de verwijzer waarom begeleiding specialistisch nodig is. 

De volgende onderwerpen komen altijd terug in de aanmelding/bepaling/verwijzing:

  • de specifieke vorm van jeugdhulp;
  • de noodzaak van de in te zetten jeugdhulp;
  • de ingangsdatum.

De aanmelding/bepaling/verwijzing bevat niet het aantal in te zetten uren hulp. Aanbieders hebben overzichten van het in te zetten aantal uren en de duur van beschikkingen. Als een aanbieder hiervan wil afwijken, dan beargumenteert hij dit in het gezinsplan van aanpak en laat dit goedkeuren door JGZ Almere. Een nieuwe verwijzing is hierbij niet noodzakelijk. De specifieke verwijzing wordt namelijk aspeciek beschikt, waardoor op- en afschalen zonder verwijzing mogelijk wordt.

Wil een aanbieder een afgegeven bepaling of beschikking omzetten naar begeleiding specialistisch? Dan onderbouwt de aanbieder dit bij een (gedrags)deskundige of orthopedagoog-generalist van JGZ Almere of de betrokken gecertificeerde instelling.

Welke doelen staan centraal?

Begeleiding is gericht op:

  • het vergroten van de zelfredzaamheid van de jeugdige en/of de (pleeg)ouders/opvoeders;
  • het versterken van de opvoedsituatie, de ontwikkeling en de veiligheid van de jeugdige;;
  • het mogelijk maken dat de jeugdige kan (blijven) deelnemen aan het onderwijs;
  • het aanleren, verbeteren, oefenen en structureren van dagelijkse (opvoed)vaardigheden en handelingen waardoor de ouders/opvoeders psychosociale, psychische of gedragsmatige problemen in het gezin/op school het hoofd kunnen bieden;
  • het mogelijk maken dat de jeugdige (langer) thuis kan wonen, in plaats van in een pleeggezin; 
  • het mogelijk maken dat de jeugdige (langer) in het eigen (pleeg)gezin of netwerk kan wonen in plaats van in een instelling;
  • het (tijdelijk) overnemen van zorgtaken en toezicht bij tekortschietende vaardigheden en/of ontbrekende dagstructuur en/of bovengebruikelijke zorg (respijtzorg);
  • het leren toepassen van aangeleerde (gedrags)vaardigheden in verschillende situaties;
  • het integreren in de samenleving en het sociaal participeren (bijvoorbeeld hulp bij de opbouw van een sociaal netwerk, schoolgang en arbeidsparticipatie).

Voor welke jeugdigen is het?

Begeleiding is mogelijk bij alle grondslagen, waaronder (maar niet uitsluitend) jeugdigen met: 

  • een (lichte) verstandelijke beperking ((L)VB);
  • een zintuiglijke beperking (ZG);
  • een lichamelijke beperking (LG, waaronder niet-aangeboren hersenletsel);
  • een somatische aandoening (SOM, zoals een chronische ziekte);
  • een psychiatrische aandoening (PSY, waaronder autisme);
  • meervoudige opvoed- en opgroeiproblemen.

Begeleiding individueel specialistisch is aan de orde als er sprake is van meervoudige opgroei- en opvoedproblemen én als er een systeemgerichte aanpak nodig is.

Begeleiding groep specialistisch is er voor jeugdigen met een verstandelijke beperking, een psychiatrische stoornis en/of een ernstige lichamelijke beperking die daardoor niet kunnen deelnemen aan onderwijs of (begeleid) werk (geen maatschappelijke integratie). De activiteiten vinden overdag plaats en buiten de woonsituatie in een groep kleiner dan vijf personen.

Let op: de inzet van begeleiding groep is beperkt tot maximaal negen dagdelen per week. In uitzonderlijke gevallen is afwijken mogelijk na overleg met de gedragsdeskundige van JGZ Almere of een gedragsdeskundige aangewezen door de gemeente. Ouderbegeleiding is integraal onderdeel van de begeleiding in een groep.

Het verschil met begeleiding basis

Begeleiding individueel basis is bedoeld voor alle doelgroepen met matige of zware enkelvoudige opvoed- en/of opgroeiproblemen op het terrein van:

  • sociale redzaamheid en/of
  • bewegen en verplaatsen en/of
  • psychisch functioneren en/of
  • geheugen en oriëntatie en/of
  • het vertonen van matig of zwaar probleemgedrag.

Begeleiding groep basis is er voor jeugdigen met een verstandelijke beperking, een psychiatrische stoornis en/of een ernstige lichamelijke beperking en/of opgroei- en opvoedproblemen die daardoor niet kunnen deelnemen aan onderwijs of (begeleid) werk (geen maatschappelijke integratie). De activiteiten vinden overdag plaats en buiten de woonsituatie in een groep vanaf vijf personen.

Welke professionals kunnen toegang verlenen?

  • JGZ Almere (waaronder de medewerker jeugdhulp of jeugdarts); 
  • de huisarts/specialist in het ziekenhuis (bij voorkeur via JGZ Almere);
  • de kinder- en jeugdpsychiater;
  • het sociaal stedelijk team in afstemming met JGZ Almere;
  • de gecertificeerde instelling (inclusief de medewerker SAVE-begeleiding).

Aanvullend vervoer

Er is in uitzonderingssituaties vervoer mogelijk van en naar de locatie waar de hulp plaatsvindt. Dit kan alleen bij een medische of andere aanleiding die het vervoer noodzakelijk maakt.

Bij het beoordelen van de medische noodzaak is de mate van zelfredzaamheid bepalend: in hoeverre kunnen de ouders/opvoeders en/of het eigen netwerk het vervoer zelf regelen? Is dit niet het geval, dan is er een akkoord op de inzet van vervoer nodig van een (gedrags)deskundige van JGZ Almere of de betrokken gecertificeerde instelling.

Vervoer van en naar school betreft leerlingenvervoer. Dit is geen vorm van jeugdhulp via de Jeugdwet.